Cột sống, còn được gọi là xương sống hay Spine, có một cấu trúc phức tạp và đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ cấu trúc và hệ thần kinh cho cơ thể con người. Cột sống liên quan trực tiếp đến nhiều chấn thương và bệnh lý phổ biến. Việc tìm hiểu về cột sống giúp người bệnh có thể tự bảo vệ, phát hiện và điều trị bệnh một cách tự động.
Cột sống là gì?
Cột sống, hay còn được gọi là xương sống, là cấu trúc trung tâm hỗ trợ của cơ thể con người, tham gia kết nối các phần khác nhau trong hệ thống xương. Đây là một phần quan trọng nhất, giúp duy trì sự ổn định trong mọi tư thế: đứng thẳng, đi lại, cử động, uốn cong… nhằm đảm bảo sự linh hoạt và tự do trong chuyển động.
Cột sống cũng có chức năng bảo vệ tủy sống – một dây thần kinh truyền tải tín hiệu giữa não và các phần khác trong cơ thể, cho phép kiểm soát mọi chuyển động. Nếu tủy sống bị tổn thương, các hoạt động của nhiều cơ quan bắt buộc phải dừng lại.
Vì vậy, việc bảo vệ và duy trì sức khỏe của cột sống là rất quan trọng và cần thiết. Mọi chấn thương liên quan đến lưng có thể làm hỏng cấu trúc này, dẫn đến nhiều triệu chứng nghiêm trọng, điển hình là đau lưng.
Cột sống bình thường có dạng cong giống chữ “S” khi nhìn từ phía bên. Cấu trúc này cho phép phân bổ trọng lượng đồng đều, duy trì sự khỏe mạnh để chịu được mọi loại căng thẳng. Cột sống cổ và thắt lưng có dạng uốn cong về phía trước, trong khi lưng gù ra phía sau. Mặc dù phần dưới của cấu trúc này phải chịu trọng lượng lớn của cơ thể, nhưng mỗi phần lại dựa vào sức mạnh của các phần khác để đảm bảo hoạt động bình thường.
Cấu tạo của cột sống bình thường
Cấu tạo của cột sống bao gồm các phần quan trọng sau đây:
2.1. Đốt sống
Đốt sống là các xương riêng lẻ thuộc cấu trúc này, thường bao gồm 33 đốt xếp chồng lên nhau để tạo thành ống sống (một đường ống chứa tủy sống và dây thần kinh). Ngoại trừ xương cùng và xương cụt (các đốt sống thấp nhất), các đốt sống còn lại đều có khả năng di chuyển để cho phép chuyển động diễn ra.
Chức năng chính của đốt sống là bảo vệ và hỗ trợ tủy sống đồng thời chịu phần lớn trọng lượng từ phần trên. Đốt sống có cấu trúc bên ngoài cứng, chắc chắn và cấu trúc bên trong mềm, xốp.
2.2. Khớp cột sống
Đây là các khớp có sụn (loại mô liên kết) của cột sống, cho phép các đốt sống trượt vào nhau. Chức năng chính của khớp cột sống là đảm bảo các hoạt động vặn, xoay người diễn ra một cách linh hoạt và ổn định. Tuy nhiên, các khớp này có thể bị viêm, thoái hóa, dẫn đến chứng đau lưng, đau cổ thường gặp.
2.3. Đĩa đệm
Đĩa đệm là những đệm phẳng, tròn nằm giữa các đốt sống, có chức năng tương tự như bộ giảm chấn của cột sống. Cấu tạo cơ bản gồm một nhân nhầy (cấu trúc như gel) được bao quanh bởi vòng sợi.
2.4. Tủy sống và dây thần kinh
Tủy sống là một cột dây thần kinh chạy qua ống sống, kéo dài từ hộp sọ đến lưng dưới. Gồm 31 cặp dây, phân nhánh đi qua các lỗ đốt sống, có chức năng truyền tải tín hiệu giữa não và cơ bắp.
2.5. Mô mềm
Dây chằng: Nối các đốt sống để giữ cột sống ổn định đúng vị trí.
Cơ bắp: Hỗ trợ chức năng ở lưng, giúp cơ thể linh hoạt hơn.
Gân: Kết nối các cơ với xương, hỗ trợ quá trình chuyển động.
Cột sống có bao nhiêu đốt?
Tính từ cổ xuống mông, cột sống bao gồm 33 đốt sống tạo thành 5 phân đoạn riêng biệt, bao gồm:
3.1. Cột sống cổ
Cột sống cổ được tạo thành từ 7 đốt sống, đốt đầu tiên bắt đầu ngay dưới hộp sọ và đốt kết thúc trên cột sống ngực. Đốt sống cổ linh hoạt hơn so với các vùng khác, cấu tạo gồm nhiều lỗ, cho phép các mạch máu đi qua và vận chuyển máu lên não. Đây cũng là vị trí dễ bị chấn thương khi cử động mạnh hoặc đột ngột.
3.2. Cột sống ngực
Cột sống ngực được tạo thành từ 12 đốt sống giữa, kết nối với xương sườn để tạo thành một phần của lưng. Ở đây có các đĩa đệm mỏng và hẹp, do đó, chuyển động bị hạn chế nhiều so với khu vực cổ hay thắt lưng. Ngoài ra, phần không gian trong ống sống dành cho dây thần kinh cũng khá nhỏ. Mặc dù khá hiếm gặp, nhưng thoái hóa đốt sống ngực cũng là một bệnh lý cột sống nguy hiểm.
3.3. Cột sống thắt lưng
Phần thấp nhất của cột sống, gồm 5 đốt sống (một vài trường hợp có 6 đốt sống). Phần nền của xương cùng được tạo thành nhờ sự hợp nhất của nhiều xương khác nhau, khi một trong số này hình thành như một đốt sống bình thường thay vì là một phần của xương cùng, nó được gọi là đốt sống chuyển tiếp (đốt sống thứ sáu). Hiện tượng này thường không nguy hiểm và dường như không có bất kỳ tác dụng phụ nghiêm trọng nào.
Các đốt sống thắt lưng có kích thước lớn nhất, do đó phần không gian dành cho dây thần kinh cũng rộng hơn so với các phần khác. Hiện nay, tình trạng đau thắt lưng cũng rất phổ biến. Nguyên nhân là do các đốt sống ở đây được kết nối với xương chậu, chịu phần lớn trọng lượng cơ thể cũng như các chuyển động liên
Xem thêm: https://drallen.com.vn/
Xem thêm: https://saigonsmilespa.com.vn/
